Uchanie: Różnice pomiędzy wersjami
![Ziemia](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
zabytki, przypis |
ilustracja |
||
Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Polska miejscowość infobox |
{{Polska miejscowość infobox |
||
|nazwa = Uchanie |
|nazwa = Uchanie |
||
|rodzaj miejscowości |
|rodzaj miejscowości = wieś |
||
|zdjęcie |
|zdjęcie = Kościół uchański (18).JPG |
||
|opis zdjęcia |
|opis zdjęcia = Kościół w Uchaniach |
||
|dopełniacz nazwy |
|dopełniacz nazwy = Uchań |
||
|województwo |
|województwo = lubelskie |
||
|powiat = [[Powiat hrubieszowski|hrubieszowski]] |
|powiat = [[Powiat hrubieszowski|hrubieszowski]] |
||
|gmina = [[Uchanie (gmina)|Uchanie]] |
|gmina = [[Uchanie (gmina)|Uchanie]] |
||
|sołectwo |
|sołectwo = |
||
|miejscowość podstawowa = |
|miejscowość podstawowa = |
||
|wysokość |
|wysokość = |
||
|liczba ludności |
|liczba ludności = 664<ref name=GUS>[http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.]</ref> |
||
|rok = 2011 |
|rok = 2011 |
||
|strefa numeracyjna = 84 |
|strefa numeracyjna = 84 |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|SIMC = 0904233 |
|SIMC = 0904233 |
||
|kod mapy = Uchanie (gmina) |
|kod mapy = Uchanie (gmina) |
||
|współrzędne |
|współrzędne = 50°54'29"N, 23°38'51"E |
||
|commons = Category:Uchanie |
|commons = Category:Uchanie |
||
|www = |
|www = |
Wersja z 18:14, 15 sty 2020
Artykuł |
50°54'29"N, 23°38'51"E |
---|---|
- błąd |
39 m |
WD |
50°54'0.0"N, 23°37'59.9"E |
- błąd |
14 m |
Odległość |
1413 m |
wieś | |
Kościół w Uchaniach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
664[1] |
Strefa numeracyjna |
84 |
Kod pocztowy |
22-510[2] |
Tablice rejestracyjne |
LHR |
SIMC |
0904233 |
Położenie na mapie gminy Uchanie ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Uchanie – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Uchanie[3][4], na terenie Działów Grabowieckich.
Uchanie uzyskały lokację miejską w 1484 roku, ale nie została ona zrealizowana, ponowne nadanie praw miejskich w 1596 roku, degradacja w 1869 roku[5].
Demografia
Miejscowość jest siedzibą gminy Uchanie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 664 mieszkańców[1] i była największą miejscowością gminy.
Historia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/POL_Mapa_Uchanie_1933.jpg/220px-POL_Mapa_Uchanie_1933.jpg)
Początkowo była to wieś królewska. W XV wieku została ona nadana przez Kazimierza IV Jagiellończyka P. Jasieńskiemu. Wybudował on tam kościół i zamek.
- Osobny artykuł:
Uchanie otrzymały prawa miejskie w 1596 (lokacje z 1484 i 1505 nie zostały wprowadzone) i posiadały je do 1870. Wieś była własnością m.in. Uchańskich, Daniłłowiczów i Potockich. Wieś też należała do Antoniny Butler (1742-1796), która wniosła jako wiano poślubiając pułkownika Kazimierza Ossolińskiego (zm. 1794). Od 1772 miejscowość znajdowała się w zaborze austriackim, a od 1809 w Księstwie Warszawskim. Natomiast w 1815 wieś leżała na terenie zaboru rosyjskiego. W XIX wieku nastąpił tam rozwój sadownictwa. 13 stycznia 1870 r. pozbawiono Uchanie praw miejskich[6].
Podczas okupacji niemieckiej na terenie wsi znajdował się:
- obóz pracy przymusowej dla Żydów (1942);
- obóz przesiedleńczy;
- getto – funkcjonujące do 1942, wywieziono z niego do obozu zagłady w Sobiborze około 2 tys. osób.
Zabytki
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Uchanie-Kosciol-wnetrze.jpg/220px-Uchanie-Kosciol-wnetrze.jpg)
- Kościół renesansowy pw. Wniebowzięcia NMP – wzniesiony ok. 1625, według projektu Jana Jaroszewicza i Jana Wolffa,
- kapliczki św. Jana Nepomucena z I poł. XIX w.[7] i św. Antoniego
- Wzgórze zamkowe (miejsce po zamku) – zamek wzniósł prawdopodobnie po 1470 roku Paweł Jasieński herbu Gozdawa jako mieszkalny budynek z basztą w narożu. Siedziba ta została posadowiona na wschód od lokowanego staraniem Jasieńskiego w 1484 r. miasta, na sztucznie nadsypanym wzniesieniu, usytuowanym na końcu rozległego cypla, odciętym od zaplecza fosą. Budowla ta, posadowiona na rzucie czworoboku, dwudzielna, posiadła najpewniej w narożu północno-zachodnim cylindryczną basztę. Była to prawdopodobnie realizacja w typie masywnej wieży mieszkalnej lub dworu wieżowego, być może broniona dodatkowo drewnianymi umocnieniami[8]. W początkach XV wieku zamek przeszedł na własność Uchańskich herbu Radwan, którzy rozbudowali po 1570 roku zamek dostawiając drugi budynek i otaczając dziedziniec czworobokiem murów z trzema dodatkowymi basztami w narożach. Brama znajdowała się przy baszcie północno-wschodniej od północy. Na przełomie XVI i XVII wieku ród Daniłłowiczów rozbudował zamek na czteroskrzydłowy, a wjazd przeniesiono na zachód budując szyję bramną. Zamek do 1786 roku uległ całkowitemu zniszczeniu. W 1810 roku zniwelowano go budując z jego pozostałości gorzelnię i browar[1].
- cmentarz żydowski
Niedaleko Uchań, w okolicy wsi Gliniska znajduje się rezerwat faunistyczny, gdzie występuje między innymi tchórz stepowy, suseł perełkowany, łasica, gronostaj.
Turystyka
Szlaki turystyczne
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-11-23].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 18.11.2015].
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 80-81.
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 471)
- ↑ Michał Zalewski: Kapliczka św. Jana Nepomucena w Uchaniach. kapliczki.org.pl. [dostęp 2019-12-14].
- ↑ E. Prusicka, Dzieje zamku w Uchaniach w świetle badań architektoniczno-archeologicznych, w: Zamki Lubelszczyzny w źródłach archeologicznych, red. E. Banasiewicz-Szykuła, Lublin 2015, s. 230
Bibliografia
- Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2005, t. 28, s. 222, ISBN 83-01-13357-0 t. 1-30, ISBN 83-01-13443-7 t. 5
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Strona Gminy Uchanie
- Szkoła Podstawowa w Uchaniach
- Cmentarz żydowski
- Cmentarz żydowski
- Uchanie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 736 .