Cegłów (powiat miński)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Cegłów
Herb
Herb Cegłowa
Kościół starokatolicki mariawitów św. Jana Chrzciciela
Kościół starokatolicki mariawitów św. Jana Chrzciciela
Państwo  Polska
Województwo mazowieckie
Powiat miński
Gmina Cegłów
Liczba ludności (2011) 2226[1][2]
Strefa numeracyjna 25
Kod pocztowy 05-319
Tablice rejestracyjne WM
SIMC 0668956
Położenie na mapie gminy Cegłów
Mapa lokalizacyjna gminy Cegłów
Cegłów
Cegłów
Położenie na mapie powiatu mińskiego
Mapa lokalizacyjna powiatu mińskiego
Cegłów
Cegłów
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa lokalizacyjna województwa mazowieckiego
Cegłów
Cegłów
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Cegłów
Cegłów
Ziemia52°08′49″N 21°44′20″E/52,146944 21,738889
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa miejscowości

Cegłów – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w aglomeracji warszawskiej, w powiecie mińskim, w gminie Cegłów.

Dane ogólne[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość jest siedzibą gminy Cegłów. Położona jest około 5 km od drogi krajowej nr 2, będącej częścią drogi międzynarodowej E30 i 55 km od centrum Warszawy. W Cegłowie znajduje się również przystanek kolejowy na linii kolejowej Moskwa – Berlin.

Cegłów posiada również szkołę podstawową oraz gimnazjum. W lutym 2009 zostało przeprowadzone referendum mające na celu wybór patrona szkoły. Większością głosów mieszkańcy zadecydowali, że będzie to szkoła im. Bohaterskich Harcerzy Cegłowa.

Lokalną drużyną piłkarską jest Jutrzenka Cegłów.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rzymskokatolicki Kościół św. Jana i św. Andrzeja.
Wnętrze kościoła rzymskokatolickiego

Dawne miasto, prawa miejskie w 1621 zostały nadane przez Zygmunta III Wazę. Po upadku powstania styczniowego, w 1869 Cegłów utracił prawa miejskie. Pierwotna nazwa miejscowości brzmiała Cebrowo zaś dzisiejsza nazwa Cegłów wzięła się stąd iż w Cegłowie były wyrabiane cegły , o tym że miasteczko wzbogaciło się na tym świadczy zabytkowy kościół rzymskokatolicki z 1525 roku , czyli prawie pół wieku . Należała ona do dóbr, którymi książęta mazowieccy uposażyli kościół augustianów w Warszawie, później zaś kapitułę kolegiacką św. Jana Chrzciciela w Warszawie.

Miasto rządowe Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 roku w powiecie siennickim, obwodzie stanisławowskim województwa mazowieckiego[3].

Na początku XX w. Cegłów stał się drugim po Płocku ośrodkiem ruchu religijnego mariawitów.

W 1993 do Cegłowa przyłączono wieś Cisie.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa siedleckiego. W wyniku reformy administracyjnej, od 1999 znajduje się w powiecie mińskim, województwie mazowieckim.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja Apostoła w Cegłowie.
XVI - wieczny ołtarz boczny w kościele rzymskokatolickim
Tablica upamiętniająca 100 - lecie powstania mariawityzmu
Pomnik Niepodległości
  • Kościół rzymskokatolicki św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja Apostoła. Kościół gotycki z 2 ćw. XVI wieku nawiązujący kształtem do późnogotyckich kościołów z charakterystycznymi kolistymi skarpami będącymi rodzimym elementem architektury mazowieckich i kujawskich kościołów wieku XVI. W latach 1603–1629 rozbudowany w stylu późnorenesansowym, co widoczne jest na sklepieniu zakrystii z kominkiem, szczycie wschodnim prezbiterium, portalach. W XVIII wiek zbudowano obok dzwonnicę. W XIX wieku wprowadzono we wnętrzu drewniane podpory. Wewnątrz tryptyk z 1510 z cennymi rzeźbami, które wykonał mistrz Lazarus, w stylu Wita Stwosza – ołtarz ten przeniesiony tu został z kolegiaty (dziś archikatedry) św. Jana w Warszawie. Na wschodniej ścianie prezbiterium tablica epitafijna kanonika warszawskiego Wojciecha Oczko, słynnego lekarza królów Zygmunta Augusta i Stefana Batorego.
 Osobny artykuł: Kościół św. Jana Chrzciciela w Cegłowie.
  • Kościół mariawicki św. Jana Chrzciciela. Zbudowany w stylu neogotyckim w I dekadzie XX w., jest najwyższą budowlą we wsi i siedzibą miejscowej parafii. W latach 1986–1992 pełnił funkcje katedralne – był główną świątynią diecezji lubelsko-podlaskiej.
  • Pomnik Niepodległości. Znajdujący się w centralnej części rynku pomnik został wzniesiony w celu upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918. Ma kształt trójbocznego obelisku, zwieńczonego kulą, z której wzbija się orzeł w koronie, zwrócony w stronę Warszawy. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 10 maja 1934. Ciekawostką jest, że orzeł nigdy nie utracił swej korony, także w okresie PRL[4].

Religia[edytuj | edytuj kod]

Kościół Rzymskokatolicki[edytuj | edytuj kod]

Kościół Starokatolicki Mariawitów[edytuj | edytuj kod]

Kościół Katolicki Mariawitów[edytuj | edytuj kod]

Prawa miejskie[edytuj | edytuj kod]

W latach 1621–1869 Cegłów był miastem. Prawa miejskie otrzymał na mocy przywileju wydanego przez Zygmunta III Wazę, a utracił po powstaniu styczniowym na mocy dekretu cara Aleksandra II. Istnieją jednak dowody na to że Cegłów był miastem jeszcze przed rokiem 1621 , utracił je jednak z niewyjaśnionych przyczyn i ponowne otrzymał w 1621 .

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Strona polskawliczbach.pl
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2017-04-19].
  3. ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 61.
  4. ↑ Gminna Biblioteka Publiczna w Cegłowie]
  5. ↑ Liturgiczny Kalendarz Mariawicki na rok 2017 (Felicjanów)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Gajowniczek Z.T. 1999. Na tropach tajemnic historii Cegłowa i okolic.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Gmina Cegłów
Siedziba gminy: Cegłów
Sołectwa Herb gminy Cegłów
Pozostałe miejscowości
p • d • e
Miasta zdegradowane reformą carską z 1869–1870
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem, (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta, (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta, (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

• Adamów (1539–1870)
• Aleksandrów Łódzki (1822–1870, od 1924)
• Andrzejewo (1528–1870)
• Annopol (1761–1870, od 1996)
• Babiak (1815–1870)
• Bakałarzewo (1570–1870)
• Balwierzyszki (1520–1870)
• Baranów (1544–1870)
• Bełchatów (1737–1870, od 1925)
• Bełżyce (1417–1870, od 1958)
• Będków (1453–1870)
• Biała Rawska (1498–1510, 1521–1870, od 1925)
• Białaczów (1456–1870)
• Białobrzegi (1540–1870, od 1958)
• Bielawy (1403–1870)
• Bielsk (1373–1870)
• Bieżuń (1406–1674, 1767–1870, od 1994)
• Biskupice (1450–1870)
• Bobrowniki (1403–1870)
• Bobrowniki (1485–1870)
• Bodzanów (1351–1870)
• Bodzentyn (1355–1870, od 1994)
• Bogoria (1616–1870)
• Bolesławiec (1266–1870)
• Bolimów (1370–1870)
• Brdów (1436–1870)
• Brok (1501–1870, od 1922)
• Brudzew (1458–1870)
• Burzenin (1378–1870)
• Busko-Zdrój (1287–1870, od 1916)
• Bychawa (1537–1870, od 1958)
• Cegłów (1621–1870)
• Chocz (1382–1870, od 2015)
• Chodecz (1442–1812, 1822–1870, od 1921)
• Chodel (1517–1824, 1838–1870)
• Chorzele (1542–1870, od 1919)
• Ciechanowiec Nowe Miasto** (1580–1795, 1807–1870)
• Ciepielów (1548–1870)
• Czeladź (1242–1870, od 1919)
• Czemierniki (1509–1870)
• Czersk (1350–1870)
• Czerwińsk nad Wisłą (1373–1870)
• Czyżew (1738–1870, od 2011)
• Ćmielów (1505–1870, od 1962)
• Daleszyce (1569–1870, od 2007)
• Dąbrowice (1455–1870)
• Denków** (1564–1870)
• Dobra (1392–1870, od 1919)
• Dobrzyń nad Drwęcą (1789–1870, 1919–1950→)
• Drobin (1511–1870, od 1994)
• Drzewica (1429–1870, od 1987)
• Działoszyn (1412–1870, od 1994)
• Filipów (1570–1870)
• Firlej (1557–1870)
• Frampol (1738–1870, od 1993)
• Gielniów (1455–1870)
• Gliniany (1595–1870)
• Głowaczów (1445–1870)
• Głowno (1427–1870, od 1925)
• Głusk** (1688–1870)
• Gniewoszów (1693–1870)
• Golina (1330–1870, od 1921)
• Goraj (1405–1870)
• Gorzków-Osada (1689–1870)
• Goszczyn (1386–1870)
• Gowarczów (1430–1870)
• Góra Kalwaria # (1670–1883, od 1919)
• Grabowiec (1601–1870)
• Grabowiec (1418–1870)
• Grabów (1372–1690, 1800–1870)
• Grajewo (1540–1870, od 1919)
• Granica**** (1735–1870)
• Grocholice** (1485–1870)
• Grodzisk Mazowiecki (1522–1870, od 1919)
• Grzegorzew (1435–1870)
• Horodło (1432–1870)
• Horodyszcze (1558–1870)
• Iłów (1506–1870)
• Iłża (1239–1870, od 1925)
• Inowłódz (1350–1870)
• Iwaniska (1403–1870)
• Iwanowice (1460–1870)
• Izbica (1750–1870)
• Izbica Kujawska (1394–1870, od 1973)
• Jadów (1819–1870)
• Janowiec (1537–1870)
• Janowo (1421–1870)
• Janów (1696–1870)
• Janów Podlaski (1465–1870, 1919–1940, 1944–1946)
• Jarczów (1775–1870)
• Jastrząb (1422–1870)
• Jedlińsk (1530–1870)
• Jeziorzany (Łysobyki) (1498–1870)
• Jeżów (1334–1870)
• Jędrzejów (1271–1870, od 1916)
• Józefów (1725–1870, od 1988)
• Józefów nad Wisłą (1687–1870, od 2018)
• Kamieńczyk (1428–1870)
• Kamieńsk (1374–1870, od 1994)
• Kamionka (1469–1870)
• Karczew (1548–1870, od 1959)
• Kazanów (1566–1870)
• Kazimierz (1288–1870)
• Kazimierz Biskupi (1287–1870)
• Kazimierz Dolny (1348–1870, od 1927)
• Kiernozia (1523–1870)
• Kikół (1791–1870)
• Kleczew (1366–1870, od 1919)
• Klimontów (1604–1870)
• Klwów (1413–1870)
• Kłobuck (1339–1870, od 1919)
• Kłodawa (1383–1870, od 1925)
• Kock (1417–1870, od 1919)
• Kodeń (1511–1870)
• Kołbiel (1532–1870)
• Komarów-Osada (1748–1870)
• Koniecpol (1403–1870, od 1927)
• Konstantynów (1729–1870)
• Konstantynów Łódzki (1830–1870, od 1924)
• Końskowola (1532–1870)
• Koprzywnica (1262–1870, od 2001)
• Kosów Lacki (1723–1870, od 2000)
• Koszyce (1374–1870)
• Kowal (1339–1870, od 1919)
• Koziegłowy (1472–1870, od 1950)
• Koźminek (1369–1870)
• Krasnobród (1576–1870, od 1994)
• Krasnosielc (1824–1870)
• Kromołów** (1388–1870)
• Krośniewice (1452–1870, od 1926)
• Kryłów (1523–1870)
• Krzepice (1357–1870, od 1919)
• Krzeszów (1641–1870)
• Książ Wielki (1372–1870)
• Kuczbork-Osada (1384–1870)
• Kunów (1467–1870, od 1990)
• Kurów (1442–1870)
• Kurozwęki (1347–1870)
• Kurzelów (1285–1870)
• Lasocin (1547–1870)
• Latowicz (1423–1870)
• Lądek (1269–1870)
• Lelów (1314–1870)
• Lipsk (1580–1870, od 1983)
• Lipsko (1613–1870, od 1958)
• Liw (1421–1870)
• Lubień Kujawski (1489–1870, od 1919)
• Lubraniec (1509–1870, od 1919)
• Ludwinów (1719–1870)
• Lutomiersk (1274–1870)
• Lututów (1406–1720, 1843–1870)
• Łagów (1375–1870, od 2018)
• Łaskarzew (1418–1870, od 1969)
• Łaszczów (1549–1870, od 2010)
• Łomazy (1566–1870)
• Łosice (1505–1870, od 1919)
• Łoździeje (1597–1870, od 1946)
• Maciejowice (1507–1870)
• Magnuszew (1377–1576, 1776–1870)
• Małogoszcz (1408–1870, od 1996)
• Markuszów (1330–1870)
• Michów (1531–1870)
• Miedzna (1470–1870)
• Modliborzyce (1642–1870, od 2014)
• Modrzejów** (1706–1870)
• Mogielnica (1317–1870, od 1919)
• Mokobody (1496–1870)
• Mordy (1488–1870, od 1919)
• Mrzygłód** (1412–1870)
• Mstów (1278–1870)
• Myszyniec (1791–1870, od 1993)
• Nadarzyn (1453–1870)
• Nowa Brzeźnica (1287–1870)
• Nowa Słupia (1351–1870)
• Nowe Brzesko (1279–1870, od 2011)
• Nowe Miasto (1420–1870)
• Nowe Miasto nad Pilicą (1400–1870, od 1916)
• Nowogród (1427–1870, od 1927)
• Nowy Korczyn (1258–1870)
• Nur (1416–1870)
• Odrzywół (1418–1870)
• Ogrodzieniec (1386–1870, od 1973)
• Okuniew (1538–1870)
• Oleśnica (1470–1870)
• Olita (1581–1870, od 1977)
• Olsztyn (1488–1870)
• Opatowiec (1271–1870)
• Opatówek (1338–1870, od 2017)
• Opole Lubelskie (1418–1870, od 1957)
• Orchówek (1506-XVIII, 1775–1870)
• Osieck (1558–1870)
• Osiek (1430–1870, od 1994)
• Osięciny (1824–1870)
• Osmolin (1462–1870)
• Ostrów Lubelski (1548–1870, od 1919)
• Ożarów (1569–1870, od 1988)
• Pacanów (1265–1870)
• Pajęczno (1276–1870, od 1958)
• Parysów (1538–1870)
• Parzęczew (1421–1870)
• Pawłów (1470–1870)
• Piaseczno (1429–1870, od 1916)
• Piaski (1456–1870, od 1993)
• Piątek (1339–1870)
• Pierzchnica (1370–1870)
• Pilica (1394–1870, od 1994)
• Pilwiszki (1536–1870)
• Piotrków Kujawski (1738–1870, od 1998)
• Piszczac (1530–1870)
• Pławno (1544–1870)
• Poddębice (1400–1673, 1822–1870, od 1934)
• Połaniec (1264–1870, od 1980)
• Poniemoń* (1763–1825, 1836–1931→)
• Praszka (1392–1870, od 1919)
• Proszowice (1358–1870, od 1923)
• Przedecz (1363–1870, od 1919)
• Przerośl (1576–1870)
• Przybyszew (1396–1870)
• Przyrów (1369–1870)
• Przysucha (1710–1870, od 1958)
• Przytyk (1333–1870)
• Puchaczów (1527–1870)
• Pyzdry (1257–1870, od 1919)
• Raciąż (1425–1870, od 1922)
• Raciążek (1317–1870)
• Raczki (1703–1870)
• Radoszyce (1370–1870, od 2018)
• Radzanów (1400–1870)
• Radziejów (1252–1870, od 1919)
• Radziłów (1466–1870)
• Rajgród (1566–1870, od 1924)
• Raków (1569–1870)
• Rejowiec (1547–1870, od 2017)
• Rossosz (1584–1870)
• Rozprza (1272–1870)
• Różan (1378–1870, od 1919)
• Rychwał (1458–1870, od 1921)
• Ryczywół (1369–1870)
• Rzgów (1467–1870, od 2006)
• Sapieżyszki (1825–1870)
• Sarnaki (1754–1870)
• Sawin (1492–1870)
• Secemin (1395–1870)
• Sereje (1511–1870)
• Serock (1417–1870, od 1923)
• Serokomla (1537–1870)
• Sieciechów (1370–1870)
• Siennica (1526–1870)
• Sienno (1421–1870)
• Siewierz (1304–1870, od 1962)
• Simno (1626–1870, 1956)
• Skalbmierz (1342–1870, od 1927)
• Skała (1262–1870, od 1987)
• Skaryszew (1264–1870, od 1922)
• Skępe (1445–1870, od 1997)
• Skrzynno (1308–1870)
• Skulsk (1384–1504, 1566–1662, 1793–1870)
• Sławatycze (1577–1870)
• Sławków (1286–1870, 1958–1977→**, od 1984)
• Słomniki (1358–1870, od 1917)
• Służewo (1339–1870)
• Sobków (1563–1870)
• Sobota (1393–1870)
• Sochocin (1385–1870)
• Sokoły (1827–1870, 1919–1950)
• Solec nad Wisłą (1370–1870)
• Sompolno (1477–1870, od 1973)
• Sopoćkinie (1560–1870)
• Stanisławów (1523–1870)
• Staw (1405–1870)
• Stawiski (1702–1871, od 1919)
• Stawiszyn (1291–1870, od 1919)
• Sterdyń (1737–1870)
• Stężyca (1330–1870)
• Stoczek Łukowski (1540–1870, od 1919)
• Stopnica (1362–1870, od 2015)
• Stryków (1394–1870, od 1923)
• Sudargi (1724–1870)
• Sulejów (1296–1870, od 1927)
• Szadek (1295–1870, od 1919)
• Szczekociny (1470–1870, od 1923)
• Szczerców (1364–1870)
• Szreńsk (1383–1870)
• Szydłów (1329–1870)
• Ślesin (1358–1579, 1618–1870, od 1921)
• Śniadowo (1775–1870)
• Tarczyn (1353–1870, od 2003)
• Tarłów (1550–1870)
• Tarnogóra (1548–1870)
• Tarnogród (1567–1870, od 1987)
• Tuliszków (1458–1870, od 1919)
• Turobin (1420–1870)
• Tuszyn (1416–1870, od 1924)
• Tyszowce (1419–1870, od 2000)
• Uchanie (1484–1870)
• Ujazd (1428–1870)
• Uniejów (1331–1870, od 1919)
• Urzędów (1405–1870, od 2016)
• Waśniów (1351–1870)
• Wąchock (1454–1870, od 1994)
• Wąsosz (1436–1870)
• Wąwolnica (1346–1870)
• Widawa (1388–1870)
• Wieniawa** (1768–1870)
• Wieruszów (1368–1870, od 1919)
• Wierzbica (1469–1870)
• Wierzbnik (1624–1870, 1916–1939→)
• Wilczyn (1458–1478, 1485–1870)
• Wiskitki (1595–1870)
• Wisznice (1579–1870)
• Wisztyniec (1570–1870)
• Wiślica (1345–1870, od 2018)
• Wizna (1435–1870)
• Wiżajny (1620–1870)
• Władysławów (1727–1870, 1919–1934)
• Włodowice (1386–1870)
• Włoszczowa (1539–1870, od 1916)
• Wodzisław (1366–1870)
• Wohyń (1519–1870)
• Wojsławice (1445–1870)
• Wolanów (1773–1870)
• Wolbórz (1273–1870, od 2011)
• Wolbrom (1321–1870, od 1930)
• Wysokie Mazowieckie (1503–1870, od 1919)
• Wyszków (1502–1870, od 1919)
• Wyśmierzyce (1338–1870, od 1922)
• Zagórów (1407–1870, od 1919)
• Zaklików (1565–1870, od 2014)
• Zambrów (1430–1870, od 1919)
• Zawichost # (1255–1888, od 1926)
• Złoczew (1605–1870, od 1919)
• Zwoleń (1425–1870, od 1925)
• Żarki (1382–1870, od 1949)
• Żarnowiec (1340–1870)
• Żarnów (1415–1870)
• Żółkiewka (1702–1870)
• Żuromin (1767–1870, od 1925)
• Żychlin (1397–1870, od 1924)
Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cegłów_(powiat_miński)&oldid=51589735”